صفحه نمایش‌های استفاده شده در گوشی‌های هوشمند انواع مختلفی دارند. از تفاوت در تکنولوژی ساخت آن‌ها گرفته تا مسائل تکنیکی مثل تراکم پیکسلی و نرخ تازه‌سازی تصویر. هر کدام از شرکت‌ها هم برای صفحه نمایش گوشی خود اسم‌های جدیدی انتخاب می‌کنند تا از بقیه متمایز باشند. تا چند سال پیش گوشی سامسونگ به‌ خاطر صفحه نمایش AMOLED خود متمایز بود که بعداً با بالارفتن میزان تولید این نوع صفحه نمایش پای آن به گوشی‌های ساخت شرکت‌های دیگر هم باز شد. اگر می‌خواهید بدانید که اسم‌ها، اعداد و اختصارات مربوط به انواع صفحه نمایش گوشی به چه معناست، با ما در این مطلب از همه‌چی آنلاین همراه باشید. 

انواع مختلف پنل‌های صفحه نمایش گوشی

در سال‌های اخیر، نمایشگرهای تلفن‌های هوشمند بیش از هر زمان صاحب نام‌های مخفف شده‌اند که هرکدام نشانگر تکنولوژی متفاوتی هستند. مخفف‌هایی مثل AMOLED، LCD، LED، IPS، TFT، PLS و غیره که همچنان در حال زیادتر شدن هستند. به نظر می‌رسد که فناوری‌های مختلف موجود کافی نباشد، تولیدکنندگان قطعات و گوشی‌های هوشمند هر روز نام‌های جدیدتری مثل Super Retina XDR و Dynamic AMOLED را انتخاب می‌کنند، که در نهایت باعث ایجاد سردرگمی در مصرف‌کنندگان می‌شود.

به‌ طور خلاصه، دو نوع فناوری برای صفحه نمایش گوشی در بازار موجود است: LCD و OLED. هر یک از آن‌ها دارای تنوع و نسل‌های متعددی است که باعث ایجاد نام‌های اختصاری بیشتری می‌شود، مشابه تلویزیون‌ها و محدوده‌های مختلف آن‌ها مانند LED، QLED و miniLED که همه آن‌ها در واقع تنوع فناوری LCD هستند.

صفحه نمایش گوشی نوع LCD

صفحه نمایش گوشی نوع LCD

LCD به معنای صفحه نمایش کریستال مایع است و نام آن به آرایه‌ای از کریستال‌های مایع اشاره دارد که توسط نور پس‌زمینه روشن می‌شوند. دسترسی راحت و هزینه نسبتاً کم، آن‌ها را به یک انتخاب محبوب برای صفحه نمایش گوشی تبدیل کرده است. LCD ‌ها نیز در نور مستقیم خورشید بسیار خوب عمل می‌کنند، زیرا کل صفحه نمایش از پشت روشن می‌شود، اما نسبت به صفحه نمایش‌هایی که نیاز به نور پس‌زمینه ندارند در باز تولید رنگ‌ها ضعیف‌تر عمل می‌کنند.

در تلفن‌های هوشمند، هر دو نوع صفحه نمایش TFT و IPS دیده می‌شود. TFT مخفف Thin Film Transistor، نسخه پیشرفته LCD است که از ماتریس فعال استفاده می‌کند. ماتریس فعال به این معنی است که هر پیکسل به‌ صورت جداگانه به یک ترانزیستور و خازن متصل است. مزیت اصلی TFT هزینه تولید نسبتاً پایین و افزایش کنتراست در مقایسه با LCD های سنتی است. نقطه ضعف LCD‌ های TFT مصرف انرژی بیشتر از سایر LCD‌ها، زاویه دید کمتر و بازسازی ضعیف‌تر رنگ است. به همین دلایل و کاهش قیمت گزینه‌های جایگزین، کمتر از TFT‌ها در تلفن‌های هوشمند استفاده می‌شود.

صفحه نمایش IPS

صفحه نمایش IPS

فناوری IPS که مخفف In-Plane Switching است، مشکل بهم ریختن رنگ‌ها هنگام مشاهده در زوایای مختلف را که نسل اول نمایشگرهای LCD داشتند، حل می‌کند. در پنل‌های IPS، کریستال‌های مایع با صفحه نمایش تراز می‌شوند و در نتیجه زاویه دید بهتری وجود دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های صفحه نمایش IPS در مقایسه با سایر فناوری‌های LCD، تولید رنگ بهتر است. به همین دلیل استفاده از چنین پنل‌هایی در مانیتورهایی که برای کارهای ویرایش تصویر در نظر گرفته شده اند، منطقی‌تر است.

صفحه نمایش PLS LCD

استاندارد PLS که مخفف Plane to Line Switching است از مخفف بسیار مشابه IPS استفاده می‌کند و جای تعجب نیست که عملکرد اصلی آن نیز از نظر ماهیت مشابه است. این فناوری که توسط Samsung Display توسعه یافته است دارای ویژگی‌های مشابهی با نمایشگرهای IPS یعنی تولید رنگ و زاویه دید خوب است، اما سطح کنتراست پایین‌تری در مقایسه با نمایشگرهای OLED و LCD/VA دارد. طبق گفته Samsung Display، پنل‌های PLS دارای هزینه تولید پایین‌تر، میزان روشنایی بیشتر و حتی زاویه‌ دید برتر در مقایسه با رقیب خود، پنل‌های IPS ساخت LG Display هستند. 

بالاخره صفحه نمایش LED است یا LCD

این یک سوال بسیار متداول پس از معرفی تلویزیون‌های LED است. پاسخ کوتاه به این سوال LCD است. فناوری مورد استفاده در صفحه نمایش LED کریستال مایع است، تفاوت در LED‌ها تامین نور پس‌زمینه توسط LED است. LED‌ها این مزیت را دارند که انرژی بسیار کمی مصرف می‌کنند. از سوی دیگر، عملکرد نور پس‌ زمینه باعث می‌شود که صفحه نمایش‌های LCD/LED سطح کنتراست قابل‌ رقابت با نمایشگرهای OLED را نداشته باشند زیرا کنترل نور توسط هر پیکسل جداگانه انجام نمی‌شود، بلکه توسط مناطق روی صفحه نمایش انجام می‌شود.

صفحه نمایش گوشی نوع OLED

صفحه نمایش گوشی نوع OLED

AMOLED مخفف Active Matrix Organic Light Emitting Diode است. شاید طولانی و پیچیده به نظر بیاید اما این‌طور نیست. قبلاً با ماتریس فعال در فناوری TFT LCD آشنا شدیم و OLED به سادگی یک اصطلاح برای یک فناوری نمایش فیلم نازک است. OLED یک ماده آلی است که همانطور که از نامش پیداست هنگام عبور جریان از آن نور ساطع می‌کند. برخلاف پنل‌های LCD که دارای نور پس‌زمینه هستند، صفحه نمایش‌های OLED همیشه خاموش هستند مگر اینکه پیکسل‌های جداگانه روشن شوند. این بدان معناست که نمایشگرهای OLED رنگ مشکی بسیار تمیزتری دارند و وقتی رنگ‌های سیاه یا تیره‌تر روی صفحه نمایش داده می‌شوند، انرژی کمتری مصرف می‌کنند. با این حال، تم‌های رنگ روشن‌تر در صفحه‌های AMOLED به‌ طور قابل‌ توجهی بیشتر از LCD انرژی مصرف می‌کند. تولید صفحه نمایش‌های OLED نیز گرانتر از LCD است.

از آنجا که پیکسل‌های سیاه در صفحه نمایش OLED خاموش هستند، نسبت کنتراست نیز در مقایسه با صفحه‌های LCD بیشتر است. نمایشگرهای AMOLED نیز دارای نرخ تازه‌سازی بسیار سریع هستند، اما یکی از جنبه‌های منفی این نوع صفحه نمایش گوشی، سخت‌تر دیده شدن زیر نور آفتاب است. سوختگی صفحه و تخریب دیودها (به‌ دلیل ارگانیک بودن آن‌ها) از دیگر عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند. از امتیازات صفحه‌های AMOLED این است که می‌توان آن‌ها را از LCD‌های نازک‌تر ساخت (زیرا نیازی به لایه نور پس‌زمینه ندارند) و همچنین می‌توان آن‌ها را انعطاف‌پذیر کرد. نمونه انعطاف‌پذیر این نوع صفحه نمایش گوشی در مدل‌هایی مانند Samsung Z Flip مورد‌ استفاده قرار گرفته است.

تفاوت OLED ,AMOLED و Super AMOLED

یک صفحه نمایش گوشی از نوع OLED از ورقه‌های نازک از مواد الکترولومینسنت تشکیل شده است، مزیت اصلی آن‌ها این است که آن‌ها نور خود را تولید می‌کنند و بنابراین نیازی به نور پس‌زمینه ندارند و انرژی مورد نیاز را کاهش می‌دهند. هنگامی‌ که از نمایشگرهای OLED در تلفن‌های هوشمند استفاده می‌شود، معمولاً به عنوان نمایشگر AMOLED نامیده می‌شود.

Super AMOLED نامی است که سامسونگ به نمایشگرهای خود داده است که قبلاً فقط در مدل‌های رده بالا یافت می‌شد، اما اکنون در دستگاه‌های با قیمت متوسط‌تر هم دیده می‌شود. این نوع صفحه نمایش گوشی هم مانند IPS لایه حساس به لمس را در خود ادغام کرده و در نتیجه، نمایشگرهای Super AMOLED نور خورشید را بهتر از نمایشگرهای AMOLED کنترل می‌کنند و به انرژی کمتری نیاز دارند. جدیدترین تکامل این فناوری با نام Dynamic AMOLED نامگذاری شده است. سامسونگ در مورد معنای این واژه توضیحات بیشتری ارائه نداد، اما تأکید کرد که صفحه نمایش گوشی با چنین نامی شامل گواهینامه HDR10+ است که از طیف وسیع تری از کنتراست و رنگ‌ها پشتیبانی می‌کند. 

Retina یا Super Retina XDR

Retina یا Super Retina XDR

اوج تراکم پیکسلی، این یکی از نکات برجسته مراسم اپل در سال ۲۰۱۰ در هنگام معرفی آیفون ۴ بود. این شرکت با اشاره به تراکم پیکسلی بالای صفحه نمایش گوشی آیفون در آن زمان، نام آن را رتینا گذاشت. نامی که توسط بخش بازاریابی اپل ابداع شده بر روی صفحه نمایش‌هایی اعمال می‌شود که به گفته این شرکت چشم انسان قادر به تشخیص پیکسل‌های جداگانه از فاصله دید معمولی نیست. در مورد گوشی آیفون، این اصطلاح برای نمایشگرهایی با تراکم پیکسلی بیشتر از ۳۰۰ ppi به کار می‌رود.

با رونمایی از iPhone 11 Pro، اصطلاح دیگری به بازار معرفی شد. صفحه نمایش جدید Super Retina XDR که با استفاده از پنل OLED که توسط Samsung Display یا LG Display ساخته می‌شود. این صفحه نمایش گوشی اپل حتی از نظر کنتراست دارای مشخصات بهتری نسبت به مدل‌های قبلی است. این مدل با نسبت کنتراست ۱:۲۰۰۰۰۰۰ و سطح روشنایی ۱۲۰۰ نیت، که به‌ طور‌ خاص برای نمایش محتوا در فرمت HDR بهینه‌سازی شده است. اپل به‌ عنوان یک جایزه تسلی‌ بخش برای خریداران iPhone XR و iPhone 11، که همچنان به پنل‌های LCD متکی بودند، صفحه نمایش مورد استفاده در تلفن‌های هوشمند را با عبارت جدید Liquid Retina طبقه‌بندی کرد.

نرخ تازه سازی یا ریفرش ریت صفحه نمایش گوشی

نرخ تازه سازی یا ریفرش ریت صفحه نمایش گوشی

اصطلاحات ۹۰ هرتز یا ۱۲۰ هرتز و موارد دیگر که در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ رواج یافت، نشان‌دهنده نرخ تازه‌سازی صفحه‌ گوشی است. هرچه مقدار بیشتر باشد‌، فریم‌های بیشتری در ثانیه بر روی صفحه نمایش گوشی نشان داده می‌شود. در نتیجه‌، انیمیشن‌ها، هم در هنگام استفاده معمولی و هم در بازی‌ها‌، در مقایسه با صفحه نمایش‌های معمولی روان‌تر هستند. برای استفاده بهینه‌تر از این ویژگی‌، تولیدکنندگان شروع به استفاده از صفحه نمایش‌هایی با نرخ تازه‌سازی متغیر کردند که با توجه به محتوای نمایش داده شده قابل‌ تنظیم است. این کار برای کنترل مصرف انرژی صفحه نمایش گوشی انجام شد. 

کدام صفحه نمایش گوشی بهتر است؟ LCD یا OLED

کدام صفحه نمایش گوشی بهتر است؟ LCD یا OLED

هر نوع صفحه نمایش گوشی مزایا و معایب خاص خود را دارد‌، اما در سال‌های اخیر‌، صفحه نمایش‌های OLED برجسته شده‌اند‌، به‌ ویژه با استفاده از این قطعه در گوشی‌های پرچمدار. همانطور‌ که قبلاً گفته شد‌، صفحه نمایش‌های OLED/AMOLED دارای سطح کنتراست متفاوتی هستند که ناشی از کنترل روشنایی جداگانه برای پیکسل‌ها است. یکی دیگر از نتایج این امر‌، باز تولید واقع‌ بینانه رنگ مشکی و همچنین مصرف کم انرژی در هنگام نمایش تصاویر تاریک روی صفحه است که به محبوبیت دارک مود در تلفن‌های هوشمند نیز کمک کرده است. از جنبه منفی‌، صفحه نمایش‌های OLED هزینه تولید بالاتری دارند و همچنین تعداد کمی از تامین‌کنندگان قادرند این نوع صفحه نمایش گوشی را با کیفیت مطلوب و تیراژ کافی تولید کنند.

علاوه بر این یکی از نقاط ضعف صفحه نمایش گوشی از نوع OLED پدیده Burn In است. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که صفحه نمایش گوشی به مدت طولانی یک تصویر ثابت را نمایش دهد. اگر میزان روشنایی صفحه زیاد باشد این مشکل بیشتر خواهد شد. البته این نقطه ضعف، با توجه به الگوی استفاده بیشتر کاربران، چیزی نیست که تعداد زیادی را تحت‌ تأثیر قرار دهد. 

در مورد LCD‌، مزیت اصلی هزینه پایین تولید است‌. زیرا ده‌ها تولید کننده در بازار، قیمت رقابتی و حجم تولید بالا را ارائه می‌دهند. برخی از شرکت‌ها از این مزیت برای تغییر اولویت امکانات گوشی خود استفاده می‌کنند. مثلاً در گوشی شیائومی مدل Mi 10T شرکت ترجیح داده از یک صفحه نمایش گوشی از نوع LCD با نرخ تازه‌سازی بالاتر به جای یک OLED معمولی استفاده کند. همچنین لازم به یادآوری است که مانند همه انواع قطعات‌، صفحه‌های AMOLED و LCD با سطوح مختلف کیفیت و ویژگی‌ها وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به روش‌های مختلف برای دستیابی به یک نقطه قیمت خاص ترکیب کرد.

منبع: https://www.nextpit.com/smartphone-displays-explained