اگزینوس ۹۹۰

سامسونگ، چیپست اگزینوس ۹۹۰ و مودم 5G جدیدش را در رویداد روز فناوری ۲۰۱۹ خود، در سن خوزه، معرفی کرد. اگزینوس ۹۹۰ از نظر مشخصات پردازشی از اگزینوس ۹۸۰ سامسونگ که در ماه سپتامبر ۲۰۱۹ رونمایی شد، پیروی می‌کند. در حالی که اگزینوس ۹۸۰ یک چیپست با مودم یکپارچه نسل پنجم بود، اگزینوس ۹۹۰ جدید، یک پردازنده کاربردی مستقل فاقد مودم است. دلیل این امر احتمالاً این است که سامسونگ، یک مودم نسل پنجم کاملاً جدید را هم معرفی کرده که می‌تواند با چیپست جدید همراه شود. هردو محصولِ معرفی‌شده در این رویداد، یعنی اگزینوس ۹۹۰ و مودم نسل پنجم Exynos Modem 5123، براساس فرآیند ۷ نانومتری EUV سامسونگ تولید می‌شوند. در این مطلب از همه‌چی آنلاین قصد داریم به مشخصات و ویژگی‌های مهم چیپست اختصاصی سامسونگ بپردازیم. ابتدا نگاهی به مشخصات پردازشی اگزینوس ۹۹۰ می‌اندازیم و در ادامه ویژگی‌های برجسته این محصول سامسونگ را بررسی خواهیم کرد. 

مشخصات اگزینوس ۹۹۰

بیایید اول درباره پردازنده یا همان CPU این چیپست صحبت کنیم. اگزینوس ۹۹۰ از یک پردازنده هشت هسته‌ای بهره می‌برد. این پردازنده دو هسته از نسل پنجم Exynos M5 سامسونگ را به عنوان هسته‌های مخصوص پردازش سنگین داراست. به گفته این شرکت این ارتقا می‌تواند نسبت به اگزینوس ۹۸۲۰ که دارای ریز معماری Exynos M4 بود، تا ۲۰ درصد بهبود عملکرد داشته باشد.

دو هسته رده میانی در پردازنده اگزینوس ۹۹۰ از نوع Cortex-A76 هستند که در مقایسه با هسته‌های رده میانی Cortex-A75 که در گوشی‌های Galaxy S10 و Note 10 استفاده شده بودند، ارتقا پیدا کرده‌اند. هسته‌های کم‌مصرف پردازنده اگزینوس ۹۹۰ مانند قبل همچنان از چهار واحد Cortex-A55 تشکیل شده‌اند.

پردازنده گرافیکی جدید Arm Mali-G77 MP11 بر روی اگزینوس ۹۹۰ وجود دارد که آن را به یکی از اولین SoC هایی تبدیل می‌کند که از این واحد پردازش گرافیکی استفاده می‌کند. سامسونگ می‌گوید که GPU جدید به لطف معماری Valhall عملکرد اگزینوس ۹۹۰ را در کارهای گرافیکی تا ۲۰ درصد بهبود می‌بخشد. معماری جدید Valhall در مقایسه با معماری Bifrost که در Mali-G76 استفاده شده بود، میزان عملکرد و راندمان انرژی را ۲۰ درصد بهبود می‌بخشد.

سامسونگ در اگزینوس ۹۹۰ حافظه را از LPDDR4X در چیپست‌های پرچمدار قبلی، از جمله Exynos 980 که اخیراً معرفی شده بود، به نوع LPDDR5 ارتقا داده است. سامسونگ می‌گوید که چیپست جدید از سرعت داده تا ۵۵۰۰ مگابایت بر ثانیه پشتیبانی می‌کند. 

نسل بعدی هوش مصنوعی با اگزینوس ۹۹۰

سامسونگ برای اگزینوس ۹۹۰ یک واحد پردازش عصبی قدرتمند و پردازنده سیگنال دیجیتال برای سطح پیشرفتة هوش مصنوعی در نظر گرفته است. اگزینوس ۹۹۰ با بهره‌گیری از واحد پردازش عصبی دو هسته‌ای و پردازشگر سیگنال دیجیتالِ بهبودیافته، می‌تواند عملکردی در حدود ۱۵ TOPS داشته باشد. این عملکرد اگزینوس ۹۹۰ به گوشی هوشمند اجازه می‌دهد تا تجربه کاربری غنی‌تری را با ویژگی‌های هوشمند متنوع از جمله دوربین هوشمند، دستیار مجازی و واقعیت افزوده به کاربر ارائه دهد. پردازنده اگزینوس ۹۹۰ که با نگاهی خاص به هوش مصنوعی طراحی شده است، قابلیت‌های گوشی‌های هوشمند را به سطح بالاتری می‌برد. 

ویژگی های مربوط به دوربین و چندرسانه‌ای

اگزینوس ۹۹۰ در قسمت پشتیبانی از سنسور‌های با رزولوشن بالا، مانند اگزینوس ۹۸۰، می‌تواند از وضوح تصویر تا ۱۰۸ مگاپیکسل پشتیبانی کند. یکی دیگر از شباهت‌های اگزینوس ۹۹۰ و ۹۸۰ پشتیبانی از نرخ تازه‌سازی ۱۲۰ هرتزی برای صفحه نمایش است. این ویژگی اگزینوس ۹۹۰ به دستگاه‌هایی که چند صفحه نمایشگر دارند، اجازه می‌دهد انیمیشن‌ها را روان‌تر نمایش دهند. 

برای ویدیوها، اگزینوس ۹۹۰ از رمزگذاری و رمزگشایی ویدیوهای 8K با سرعت ۳۰ فریم بر ثانیه یا ویدیوهای UHD 4K با سرعت ۱۲۰ فریم در ثانیه پشتیبانی می‌کند. همچنین دارای قابلیت کدگذاری و رمزگشایی HEVC (H.265) و H.264 است. اگزینوس ۹۹۰ همچنین از حافظه پرسرعت UFS 3.0 و 2.1 پشتیبانی می‌کند.

نسل پنجم ارتباطات

همانطور که قبلاً گفتیم، اگزینوس ۹۹۰ فاقد مودم یکپارچه است. سامسونگ همزمان با اگزینوس ۹۹۰ مودم جدید Exynos 5123 را هم معرفی کرده است. این مودم چند بانده که از نسل‌های مختلف ارتباطات تا نسل پنجم پشتیبانی می‌کند، طیف‌های فرکانسی زیر ۶ گیگاهرتز و موج میلی‌متری را هم پوشش می‌دهد.

این مودم اکنون می‌تواند از سرعت دانلود تا ۳ گیگابیت بر ثانیه و حداکثر سرعت ۴۲۲ مگابیت بر ثانیه در نسل چهارم یا همان 4G LTE پشتیبانی کند. این مودم در 5G، تا حداکثر ۸ حامل، حداکثر سرعت را تا ۵.۱ گیگابیت در ثانیه در طیف زیر 6 گیگاهرتز و ۷.۳۵ گیگابیت بر ثانیه در mmWave ارائه می‌دهد.

این که سامسونگ در همه موارد مودم اگزینوس ۵۱۲۳ را با اگزینوس ۹۹۰ همراه می‌کند یا اینکه امکان ادغام مودم قدیمی‌ با چیپست جدید وجود دارد یا خیر قطعی نشده است. راه حل دوم برای بازارهایی ایده آل است که 5G در آن‌ها هنوز راه‌اندازی نشده یا به اندازه کافی گسترش پیدا نکرده است. سامسونگ تولید انبوه اگزینوس ۹۹۰ و مودم ۵۱۲۳ را اواخر سال ۲۰۱۹ آغاز کرد.      

گوشی‌هایی که از اگزینوس ۹۹۰ استفاده کرده‌اند

سامسونگ اگزینوس ۹۹۰ را برای پرچمداران سال ۲۰۲۰ خود در نظر گرفته است. همانطور که بعداً در معرفی پرچمداران سال ۲۰۲۰ سامسونگ دیده شد، در سری گلکسی اس و سری گلکسی نوت همان سال از این چیپست استفاده شده بود. طبق روندی که سامسونگ طی چند سال اخیر پیش گرفته بود، پرچمداران سال ۲۰۲۰ درکنار استفاده از چیپست اختصاصی سامسونگ یعنی اگزینوس برای بعضی بازار‌ها با چیپست اسنپدراگون ۸۶۵ عرضه می‌شدند. پیش از این بحثی میان طرفداران سامسونگ وجود داشت که ادعا می‌کردند نسخه‌های اسنپدراگون از عملکرد بهتری برخوردارند. برتری اسنپدراگون‌های هم‌دوره در بنچمارک‌ها هم تأیید می‌شد اما به حدّی نبود که مشکل ساز شود. این مسئله درباره برتری اگزینوس ۹۹۰ یا اسنپدراگون در سال ۲۰۲۰ وارد بعد جدیدی شد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

مشکلات اگزینوس ۹۹۰

سامسونگ مدت‌هاست که از تراشه‌های کوالکام بر روی انواع گوشی‌های هوشمند پرچم‌دار خود برای بازارهایی مانند ایالات متحده استفاده می‌کند. او این گوشی ها را با تراشه اگزینوس در هر کشور دیگری ارسال می‌کند. با اختلاف عملکرد قابل توجهی که بین این دو در سال ۲۰۲۰ وجود داشت، برخی دارندگان گلکسی S20 در بازارهای دیگر عصبانی شدند. بسیاری احساس می‌کردند که یک محصول نامرغوب دریافت کرده‌اند.

اختلاف عملکرد و مشکلات اگزینوس 990 نسبت به چیپست هم دوره خودش یعنی اسنپدراگون به خاطر برخی تفاوت‌ها مخصوصاً در هسته‌های پردازنده مرکزی به وجود آمد. این تفاوت‌ها باعث ضعیف‌تر بودن اگزینوس ۹۹۰ در مقابل رقیبش و بروز مشکلات در عملکرد‌های مشابه بود. مشکل بعدی مدیریت حرارت تولید شده توسط واحد پردازشی بود که اوضاع را بدتر می‌کرد. پردازنده اگزینوس ۹۹۰ گرمای بیشتری تولید می‌کرد و برای جلوگیری از آسیب، توان پردازشی را محدود می‌کرد و این باعث اختلاف دو چندان بازدهی اگزینوس ۹۹۰ و همتای خودش در خانواده اسنپدراگون می‌شد. علاوه بر این به خاطر بازدهی کمتر اگزینوس ۹۹۰ مصرف باتری آن هم در شرایط مشابه بیشتر بود.

اختلاف عملکرد اگزینوس ۹۹۰ و اسنپدراگون ۸۶۵ این بار توجه بیشتری را به خود جلب کرد. این اختلاف باعث شد تا قیمت گوشی سامسونگ مشابه با چیپست اسنپدراگون بیشتر شود. در وبلاگ‌های پرطرفدار فناوری درباره آن بحث‌هایی صورت گرفت. این امر منجر به راه‌اندازی یک طومار آنلاین شد که از سامسونگ می‎ خواست تا استفاده از تراشه‌های Exynos را در گوشی‌های هوشمند پرچمدار خود متوقف کند. این طومار را بیش از ۴۴۰۰۰ نفر امضا کردند.

مدیران ارشد سامسونگ حتی توسط سهامداران این شرکت در کره جنوبی به خاطر این موضوع مورد انتقاد قرار گرفتند. آن‌ها می‌خواستند بدانند چرا علیرغم مشکلات عملکرد، این مدیران همچنان به تراشه‌های اگزینوس در دستگاه‌های پرچمدار وفادار مانده‌اند. عدم اعتماد مدیران سامسونگ به اگزینوس ۹۹۰ باعث شد تا سری گلکسی اس 20 را با پردازنده اسنپدراگون ۸۶۵ در کره جنوبی عرضه کند. بنا بر گزارش‌ها، این تصمیم بسیاری را در داخل سامسونگ شوکه کرد و حتی باعث شد تیم اگزینوس احساس تحقیر کند زیرا محصول آن‌ها اساساً برای کشورشان به اندازه کافی خوب تلقی نمی شد.