سیستم عامل گوشی موبایل؛ سامسونگ و شیائومی و هواوی و آیفون و نوکیا و بلک بری

حتماً هنگام جستجو درباره‌ی گوشی‌ها و انواع آنها با عبارت سیستم عامل گوشی روبه‌رو شده‌اید و احتمالاً برایتان این سؤال پیش آمده که عبارت سیستم عامل گوشی چه معنایی دارد؟ ما در این مطلب سعی کرده‌ایم شما را با مفهوم سیستم عامل گوشی آشنا کنیم و انواع سیستم عامل‌ گوشی و کارکرد آن‎ها را به‌ صورت مختصر برایتان شرح دهیم. به‌ طور مثال اگر شما یک گوشی سامسونگ داشته باشید، در مشخصات این گوشی نوشته شده که سیستم عامل آن اندروید است. این یعنی وقتی گوشی هوشمند خود را راه‌ اندازی می‌کنید، تمام آیکون‌ها در محیطی نمایش داده می‌شوند که به آن سیستم عامل اندروید می‌گویند. 

در‌ واقع بدون سیستم عامل موبایل شما امکان روشن شدن ندارد. هر گوشی سامسونگ دیگری را هم بررسی کنید، سیستم عامل آن نسخه‌ای از اندروید است که امکان دارد نسخه‌ای متفاوت با نسخه‌ی زمان عرضه‌ی گوشی باشد. البته این نسخه‌ها قابلیت بروز رسانی و باگ فیکس نیز دارند که برای استفاده از اپلیکیشن‌های بروز و جدید بسیار به‌ کار می‌آید. در این متن شما را با مهم‌ترین و پرطرفدارترین سیستم عامل‌های گوشی همراه، آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

سیستم عامل اندروید

یکی از انواع سیستم عامل گوشی که از اتفاق معروف‌ترین و پرکاربرترین سیستم عامل گوشی نیز هست، سیستم عامل اندروید است. این سیستم عامل با زبان برنامه‌نویسی جاوا نوشته شده است. همانطور که از فرم لوگوی این سیستم عامل گوشی برمی‌آید، نام آن به معنای ربات کوچک با مختصاتی شبیه به انسان است. این سیستم عامل موبایل برای اولین بار در سال 2008 و توسط کمپانی گوگل روی گوشی‌های HTC به بازار عرضه شد. کمپانی گوگل نیز پس از تولید این سیستم عامل گوشی، با برنامه‌های جانبی بسیار تحت فرمان گوگل بر روی این نسخه، تا به امروز از این سیستم عامل پشتیبانی می‌کند. سیستم عامل اندروید در واقع نسخه‌ای توسعه یافته بر اساس تکنولوژی WebKit روی سیستم عامل قدیمی‌تر لینوکس است. 

اندروید یکی از انواع سیستم عامل‌ گوشی به‌ صورت اوپن سورس یا منبع باز است، این بدین معناست که توسعه‌دهندگان بسیاری برای این سیستم عامل گوشی، اپلیکیشن‌های کاربردی گوناگون تحت عنوان Android SDK با همان سیستم برنامه‌نویسی جاوا طراحی و به بازار مجازی عرضه می‌کنند. این سیستم عامل روی دستگاه‌های بدون سیم و گوشی‌های سامسونگ، موتورولا، HTC و سونی به‌ صورت پیش‌فرض نصب شده است. از قابلیت‌های مهیج این سیستم عامل گوشی و تبلت، پشتیبانی از انواع فرمت‌های مولتی‌مدیا، شبکه‌های ارتباطی کاربران، دوربین‌های پیشرفته چندگانه و سخت‌افزارهای خاصی مثل GPS است. همچنین برنامه‌های بیشماری در این سیستم عامل عمدتاً به‌صورت رایگان قابل نصب و اجرا است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اندروید محیط ساده، روان و در حقیقت فضایی به اصطلاح User Friendly است. رابط‌های کاربری بسیاری در محیط سیستم عامل اندروید قابل استفاده هستند از جمله:

• تاچ‌ ویز سامسونگ 
• سامسونگ اکسپرینس
• وان یوآی سامسونگ 
• اکسپریا یوآی سونی 
• رابط کاربری سنس متعلق به کمپانی اچ‌تی‌سی 
• ال‌جی 
• اموشن یوآی متعلق به کمپانی هواوی / آنر   
• رابط کاربری استوک اندروید یا اندروید خالص گوگل متعلق به کمپانی نکسوس

هر ساله برای سیستم عامل گوشی اندروید آپدیت‌های جدید می‌آید که در واقع نسخه اندروید را به نسخه‌ای جدیدتر با امکاناتی بیشتر تبدیل می‌کند. جدیدترین نسخه اندروید تا به امروز نسخه‌ 13.0 اندروید است که توسط کمپانی گوگل در 7 نوامبر 2022 با عنوان تیرامیسو معرفی شد. این به‌روزرسانی‌ها تجربه‌ی کاربری در سیستم عامل گوشی را برای کاربر به تجربه‌ای پویا بدل کرده است.

مزایا

• در دسترس بودن بسیاری از برنامه ها و بازی ها
• امکان دانلود اپلیکیشن ها خارج از گوگل پلی
• قابلیت های فراوان شخصی سازیپ
• ویجت های هوشمند و زیبا

معایب

• نیاز به ایجاد گوگل اکانت
• پشتیبانی نرم افزاری نه چندان طولانی مدت
• تبلیغات آزاردهنده در برنامه ها
• وجود Bloatwareهای زیاد

سیستم عامل گوشی سامسونگ

شرکت سامسونگ با ارائه انواع گوشی های هوشمند برای رده های قیمتی مختلف، زبان زد خاص و عام است. این شرکت در گوشی های هوشمند و تبلت های خود از سیستم عامل اندروید بهره می برد. در کنار سیستم عامل موبایل اندروید، شرکت سامسونگ از رابط کاربری اختصاصی خود برای اولین بار با عنوان Touchwiz رونمایی کرد. پس از مدتی شرکت سامسونگ رابط کاربری فوق را با تغییرات گسترده ای که اعمال نمود برای اندروید 7 و 8 با عنوان Samsung Experience ارائه نمود. در نهایت رابط کاربری وان یو آی که نسخه ای ارتقا یافته نسبت به رابط کاربری قبلی سامسونگ بود برای اولین بار برای اندروید 9 ارائه شد و تا به امروز هر ساله با ارتقا سیستم عامل اندروید، شرکت سامسونگ نیز ورژن جدیدی از رابط کاربری One UI خود را ارائه می کند. آخرین سیستم عامل های اندرویدی ارائه شده برای محصولات سامسونگ عبارتند از:

• اندروید 12 سامسونگ
• اندروید 13 سامسونگ  

سیستم عامل گوشی شیائومی

شرکت چینی شیائومی که جزو شرکت های تولیدکننده گوشی موبایل هوشمند می باشد چندی است که با ارائه محصولاتی با کیفیت و قیمت اقتصادی توانسته بخش قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهد. این شرکت از ابتدای ورود خود از سیستم عامل اندروید برای محصولات خود بهره برده است. شیائومی همچون دیگر رقبای خود برای افزایش کارایی این سیستم عامل موبایل و جهت مدیریت بهتر گوشی توسط کاربران از رابط کاربری می یو آی در محصولات خود استفاده می کند. رابط کاربری MIUI نسخه 13 آخرین ورژنی است که توسط شرکت شیائومی برای تمامی محصولات این کمپانی مخصوصا محصولات ارائه شده توسط شرکت های تابعه شیائومی مانند پوکو و ردمی از آن استفاده می شود. آخرین نسخه های سیستم عامل ارائه شده برای گوشی شیائومی عبارتند از:

• اندروید 12 شیائومی
• اندروید 13 شیائومی

سیستم عامل گوشی هواوی

دیگر غول چینی ارائه دهنده گوشی موبایل، شرکت هواوی است که تا قبل از تحریم های آمریکا از سیستم عامل اندروید استفاده می کرد. این شرکت برای محصولات ورژن گلوبال خود هنوز از سیستم عامل اندروید استفاده می کند ولی برای نسخه چینی که برای از سیستم عامل هارمونی استفاده می کند. رابط کاربری emui نیز در کنار سیستم عامل گوشی بکار رفته در محصولات هواوی قرار گرفته و تجربه بسیار لذت بخشی را برای کاربران این شرکت به ارمغان می آورد. رابط کاربری ای ام یو ای از قابلیت های شخصی سازی فوق العاده ای برخوردار است که از نظر مخاطبان جزو بهترین رابط های کاربری ارائه شده می باشد.

سیستم عامل محصولات آیفون

یکی دیگر از انواع سیستم عامل گوشی همراه مربوط به گوشی اپل است. همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، سیستم عامل گوشی اپل IOS است. این سیستم عامل انحصاری دومین سیستم عامل گوشی محبوب پس از اندروید، برای اولین بار در سال 2007 به همراه آیفون رونمایی شد. این سیستم عامل موبایل در زمینه‌ی امنیت و احترام به حریم خصوصی کاربران از اعتبار چشم‌گیری برخوردار است. اپلیکیشن‌هایی که قرار است روی این سیستم عامل موبایل نصب شود، بایستی حتماً توسط کمپانی اپل تایید شده و از لحاظ امنیتی قابل اطمینان باشند. این برنامه‌ها در پلتفرمی بنام اَپ اِستور (AppStore) برای دانلود موجود هستند. 

اَپ اِستور در واقع فروشگاهی مجازی است که برنامه‌های متناسب با سیستم عامل آی او اس را درون خود جای داده است. همچنین دایره‌ی سخت‌افزاری قابل تطبیق با این سیستم عامل بسیار محدود و انحصاری است. این بدین معنا است که فقط دستگاه‌های انحصاری آیفون، آی پد تاچ، اپل تی وی و آی پد از این سیستم عامل استفاده می‌کنند. بروزر یا همان مرورگر IOS سافاری است که در مقایسه با مرورگرهایی مانند گوگل کروم و فایرفاکس که در واقع مرورگرهای اندروید هستند، سرعت بیشتری دارد. همچنین سیستم عامل موبایل آیفون بر مبنای رابط کنترل چند لمسی طراحی شده است. 

در سیستم عامل گوشی آیفون یا همان iOS امکان پشتیبانی از حافظه‌های جانبی وجود ندارد و کاربران بسته به نیاز خود بایستی نسخه‌ای از دستگاه را انتخاب کنند که حجم حافظه‌ی داخلی آن با انتظاراتشان همسان باشد. مگر اینکه هر چند وقت یک بار با استفاده از برنامه‌ی iTunes اقدام به انتقال فایل‌ها به کامپیوتر یا لپ‌تاپ کنند. دستگاه‌های دیجیتال مجهز به سیستم عامل ای او اس معمولاً گران‌قیمت هستند؛ به همین خاطر این روزها آیفون، لاینی جدید و نسبتاً اقتصادی با نمایندگی گوشی‌هایی مثل Iphone SE با قیمتی متعادل‌تر و با بهره‌گیری از همین سیستم عامل تولید کرده است. 

مزایا

• رابط کاربری یکپارچه و کاربرپسند
• مصرف بهینه باتری
• امنیت بسیار بالا
• مولتی تسکینگ

معایب

• عدم تغییر آیکون برنامه ها حتی بعد از آپدیت
• نبود سازگاری با سایر کامپیوترهای غیر از آی او اس
• عدم پشتیبانی از ویجت ها
• محدودیت های فراگیر iOS

سیستم عامل نوکیا: سیمبیان

یکی از اولین انواع سیستم عامل گوشی همراه متعلق به شرکت Nokia است. گوشی نوکیا یکی از قدیمی‌ترین و نوستالژیک‌ ترین گوشی‌های همراه برای ایرانیان محسوب می‌شود. نوکیا سال‌ها برای ساخت گوشی‌های موبایل و تلفن‌های هوشمند با کمپانی بزرگ مایکروسافت شریک بود. حتی در برهه‌ای کل بخش تولیدات را به این شرکت سپرد، اما چندی نگذشت که در سال 2016 با پایان حق انحصار مایکروسافت بر برند نوکیا، دوباره خط تولید گوشی‌های موبایل را در دست گرفت و اولین گوشی هوشمند خود را در سال 2017 روانه بازار جهانی تلفن‌های همراه کرد. اگر یکی از کاربران قدیمی گوشی‌های نوکیا باشید، حتماً نام سیستم عامل Symbian را شنیده‌اید. سیستم عامل سیمبیان که بر اساس زبان برنامه‌نویسی C و ++C نگاشته شده، در واقع سال‌ها پیش سیستم عامل گوشی‌ هایی‌ همچون سونی اریکسون، سامسونگ، ال‌جی و موتورولا بوده است. اما در سال 2008 کمپانی نوکیا سهام آن را به‌صورت کامل خریداری کرد و از آن پس این سیستم عامل به این شرکت تعلق گرفت و طی سالیان سال نوکیا از این سیستم عامل برای گوشی‌های خود استفاده کرد.

کار تا جایی پیش رفت که سیستم عامل نوکیا لقب پر استفاده‌ترین سیستم عامل گوشی را از آنِ خود کرد. ویژگی برتر این سیستم عامل امکانات کاربردی بسیار همراه با عدم مشکلات حافظه در دستگاه‌هایی با حداقلِ توانِ سخت‌افزاری است. در آن سال‌ها اپلیکیشن‌ها و بازی‌های فراوانی برای این سیستم عامل طراحی شد که در نوع خود رکورد شکن بود. اما به‌ هر حال مشکلاتی نیز در کار با این سیستم عامل متوجه کاربران بود. مشکلاتی مانند پیچیدگی کار با این سیستم عامل و در واقع چیزی برعکس آن چیزی که از آن با عبارت User Friendly یاد می‌کنیم. در اتصالات به شبکه جهانی نیز این سیستم عامل کمی ضعیف عمل می‌کرد. 

در سال‌های بعد نوکیا دست به ویرایش نسخه‌های مایمو و میگو لینوکس زد که البته این نسخه‌ها نیز مورد استقبال بسیاری از کاربران نوکیا در سرتاسر جهان واقع شد.چندی بعد اپلیکیشن و بازی‌های بسیاری برای این سیستم عامل‌ها نوشته شد. حتی کار به جایی رسید که به وسیله نوعی امولاتور به نام Apkenv امکان نصب بسیاری از نرم‌افزارهای اندرویدی بر روی سیستم عامل مایمو میسر شد. اما در همین زمان بود که پروژه‌ی سیستم عامل میگو شکست سنگینی خورد. پس از آن نوکیا تا مدتی از سیستم عامل ویندوز فون مایکروسافت مدد خواست. ویندوز فون یکی از انواع سیستم عامل گوشی بود که در آن سال‌ها کاربران بسیاری داشت. اما در سال‌های اخیر نوکیا استفاده از سیستم عامل روتین اندروید را ترجیح داده است. هر چند در کنار این رویکرد هر از گاهی نیز نسخه‌های بروز رسانی شده‌ای برای سیمبیان به بازار عرضه می‌شود. در حال حاضر دو رابط کاربری تقریباً مشابه از لحاظ گرافیکی برای این سیستم عامل وجود دارد: یکی Series 60 و دیگری UIQ. از بین این دو، سری 60 بیشترین استفاده را در بین گوشی‌های نوکیا دارد. هر چند UIQ نیز دارای امکانات مثبتی است که به گفته منتقدین جهان تکنولوژی کم‌کم محبوبیت خود را به‌دست خواهد آورد. 

مزایا

• متن باز بودن
• قیمت مناسب محصولات سیمبیان

معایب

• عدم به روزرسانی
• طراحی خشک و ساده
• وابستگی به نوکیا

سیستم عامل گوشی blackberry

شاید نام گوشی بلک بری را نشنیده باشید یا اینکه فقط نام آن را شنیده باشید. شرکت بلک بری در گذشته ای نه چندان دور همچون رقیب سرسخت و لاکچری خود یعنی اپل، محصولاتی لاکچری و بسیار با کیفیت ارائه می کرد که هواداران بسیاری در سراسر دنیا داشت. اما همانند شرکت نوکیا، این غول تکنولوژی امریکایی نتوانست با تغییرات شرایط بازار خود را منطبق سازد و از بازار جا ماند. تا جایی که در حال حاضر فقط نامی از این شرکت باقی مانده است. سیستم عامل بلک بری، محصولی بود که بر روی گوشی های این شرکت نصب می شد و کاربران را قادر می ساخت تا بتوانند از قدرت سخت افزاری و ویژگی های گوشی های بلک بری به راحتی استفاده کنند. با توجه به نظرات کاربران، این سیستم عامل بسیار روان و با کیفیت توسعه یافته بود اما نتوانست در مقابل رقبای قدری همچون اندروید و iOS دوام بیاورد. سیستم عامل blackberry در نهایت در سال 2017 بازنشسته شد و دیگر بر روی هیچ محصولی نصب نشد، اما شرکت بلک بری تایید کرد که قرار است تا سال 2022 از این سیستم عامل پشتیبانی نرم افزاری نماید.

سخن آخر

در بازار دیجیتال انواع سیستم عامل گوشی وجود دارد که همان‌طوری که مشاهده کردید، ما در این مطلب به سراغ سیستم عامل موبایل رفتیم که با نسخه‌های مرتبط با لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترها متفاوت بود. در واقع این سیستم عامل‌ها مخصوص دستگاه‌های دیجیتال قابل حمل مثل گوشی‌ها، تبلت‌ها و دستیارهای دیجیتال همراه است. در کلیت این سیستم عامل‌ها بسیار شبیه به سیستم عامل‌های کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ‌ها است. سیستم عامل‌هایی مانند مایکروسافت ویندوز، لینوکس و مک‌اواس. در سال‌های اخیر با توجه به پیشرفت همه‌جانبه‌ی تکنولوژی، برخی از انواع سیستم عامل‌ گوشی مانند سیمبین، ویندوز موبایل، دنجر، بلک‌بری و... از رده خارج شدند، اما تعدادی سیستم عامل گوشی مطرح باقی ماندند که در مطلب فوق شما را با چند مدل از این سیستم عامل‌های جدید و معتبر که در انحصار کمپانی‌های مشهور تولید گوشی هوشمند هستند، آشنا کردیم.

منبع: uswitch